جداشدگی شبکیه یا پارگی شبکیه (غشاء حساس به نوری که درون قسمت پشتی چشم را پر می‌کند) زمانی اتفاق می‌افتد که شبکیه از مشیمیه (لایه‌ای از رگ‌های خونی در زیر شبکیه که چشم را با اکسیژن و مواد مغذی تغذیه می‌کند) جدا گردد. در بیشتر موارد، جداشدگی پس از ایجاد سوراخ یا پارگی شکل گرفته در نزدیکی لبه جلویی شبکیه اتفاق می‌افتد که به موجب آن، مایع زجاجیه (مایعی که حجم داخل کره چشم را پر می‌کند) بین شبکیه و مشیمیه نشت کرده و جدا شدن شبکیه را باعث می‌شود. سوراخ یا پارگی نتیجه دوعامل است: یا تحلیل رفتن خود شبکیه و یا نشت کردن زجاجیه از شبکیه و پاره کردن آن.
در نتیجه عدم درمان این بیماری، این روند تا جایی پیش می‌رود که شبکیه هرچه بیشتر و بیشتر از مشیمیه دور شده و در نهایت، شبکیه فقط در جلوی چشم (به جسم مژگانی) و در پشت چشم (به انتهای عصب بینایی) متصل می‌ماند. جدا شدگی شبکیه می‌تواند هردو چشم را درگیر کند ولی ندرتاً به طور همزمان اتفاق می‌افتد.
جداشدگی شبکیه یک بیماری نادر است و افراد مسن یا میانسال و زنان و مردان را به یک اندازه تحت تأثیر قرار می‌دهد. افراد دچار نزدیک بینی ریسک ابتلای بالاتری برای این بیماری دارند زیرا در این افراد شبکیه به حالت غیر نرمال کشیده شده. فاکتورهای ریسک دیگر شامل آسیب دیدگی چشم و یا برداشتن عدسی جهت درمان آب مروارید است. در صورت عدم درمان آن، فرد می‌تواند بینایی چشم آسیب دیده خود را از دست بدهد.
درمان‌ها:
اگر چشم پزشک، قبل از جدا شدن شبکیه، وجود سوراخ یا پارگی را تشخیص دهد، می‌تواند قادر باشد که بافت آسیب دیده را از طریق سرمادرمانی یا لیزر فتوکوآگولاسیون (که در آن یک پرتوی نور بسیار متمرکز برای بستن سوراخ یا تخریب اطراف ناحیه پارگی استفاده شود) ترمیم کند.
هردوی این درمان‌ها برای ایمن سازی شبکیه چشم استفاده شده و می‌تواند تحت بی‌حسی موضعی یا داروی آرام بخش در مطب پزشک یا مراکز سرپایی انجام گیرد.
اما اگر فرآیند جدا شدن شبکیه از قبل آغاز شده باشد، چشم پزشک روش جراحی به نام اسکلرال باکینگ را توصیه کرده که طی آن، مایع بین شبکیه و مشیمیه تخلیه شده تا شبکیه بتواند مجدداً به محل اتصال خود با مشیمیه باز گردد. سپس پارگی یا سوراخ موجود، بسته شده و نوار سیلیکونی به دور چشم دوخته می‌شود تا بصورت کاملاً ایمن صلبیه (سفیدی چشم) به شبکیه متصل شود.
در روشی به نام رتینوپکسی پنوماتیک، پزشک یک حباب گازی کوچک را به درون زجاجیه تزریق می‌کند تا شبکیه را به سمت مشیمیه به عقب براند. این روش قابل انجام در بیمارستان یا مراکز سرپایی و به صورت بی‌حسی موضعی یا بیهوشی عمومی است. اگر این عمل، قبل از جدا شدن اتفاق میفتد و یا زمانی انجام گیرد که جدا شدگی شبکیه محدود به قسمت جلویی چشم باشد، بینایی شما به حالت نرمال قبلی باز خواهد گشت ولی اگر جداشدگی پیشرفته‌تر باشد و دید مرکزی شما را تحت تأثیر قرار داده باشد، ممکن است وسعت بینایی یا دید مرکزی شما تاحدی دچار اختلال گردد. بعد از جداشدن شبکیه در یکی از چشم‌ها، ریسک قابل توجهی برای رخ دادن آن در چشم دیگر نیز وجود دارد، به همین دلیل نیاز است شما چشم پزشک خود را به صورت مرتب ملاقات نمایید تا او بتواند مناطق ضعیف شده در شبکیه چشم شما را مرتباً مورد بازبینی قرار دهد.
نوشتار مرتبط
