درمان‌های بیماری‌های قلبی :
اگر شما به بیماری قلبی دچار باشید، پزشک جهت طراحی یک برنامه درمانی برای کاهش سرعت بیماری و همچنین کاهش ریسک ایجاد مخاطرات بالقوه کشنده مانند حمله قلبی یا نارسایی قلبی، با شما تعامل خواهد کرد. شما احتمالاً نیاز به تغییر سبک زندگی خود خواهید داشت به عنوان مثال نیاز است که یک برنامه غذایی سالم داشته باشید، وزن خود را کاهش دهید، ورزش منظم انجام دهید و اگر استرس دارید آن را مدیریت کرده و در صورت عادت به سیگار کشیدن آن را ترک کنید. اگر مبتلا به فشار خون بالا هستید، پزشک برای شما داروهای کاهنده فشار خون تجویز خواهد کرد. اگر سطح کلسترول خون شما بالا باشد، پزشک داروهای کاهنده کلسترول خون پیشنهاد خواهد داد. همچنین ممکن است پزشک انجام عمل جراحی را جهت بای‌پس یا پاک سازی سرخرگ‌های مسدود شده یا دچار انسداد شما پیشنهاد دهد.
- داروهای بیماری‌های قلبی:
اگر شما بیماری قلبی دارید، پزشک ممکن است جهت بهبود جریان خون و تسکین علائم شما، دارو تجویز کند. درصورت نیاز باید داروها را تا آخر عمر مصرف کنید. اگر با مصرف دارو دچار عوارض جانبی ناخوشایندی شدید، با پزشک خود مشورت کنید، اما دارو را تا زمانی که دکترقطع نکرده است ادامه دهید. پزشک شما احتمالاً داروهای شما را جایگزین خواهد کرد تا دیگر عوارض جانبی ایجاد نکنند. داروهایی که برای درمان بیماری‌های قلبی استفاده می‌شود شامل موارد زیر است:
- مسدود کننده‌های بتا (B blockers): مسدودکننده‌های بتا، در اثرات هورمون‌هایی در بدن که معمولاً باعث افزایش ضربان قلب و فشار خون می‌شوند، مداخله می‌کنند و ضربان قلب در زمان استراحت را کاهش داده و همچنین میزان افزایش ضربان قلب را در حین فعالیت محدود کرده و در نتیجه تقاضای بدن جهت اکسیژن را کاهش می‌دهد. مسدودکننده‌های بتا، خطر حمله قلبی و مرگ ناگهانی را در افرادی که دچار بیماری قلبی هستند، کاهش داده و می‌توانند خطر مرگ ناشی از بیماری قلبی را در افرادی که دچار حمله قلبی شده‌اند به طور قابل توجهی کاهش دهند. هرچه حمله قلبی شدیدتر باشد، مزایای این داروها بیشتر مشخص می‌شود. عوارض جانبی آنها شامل: ضربان قلب آهسته، خستگی و اختلال نعوظ در مردان است.
- داروهای ادرار آور (Diuretics): این داروها باعث کاهش فشار خون می‌شوند و باعث شده که کلیه‌ها آب و سموم بیشتری از بدن دفع کرده و میزان کار قلب را کاهش دهند. عوارض جانبی احتمالی شامل: راش پوستی، گرفتگی عضلات، خستگی یا اختلال نعوظ در مردان است.
- مهارکننده‌های ACE (Ace inhibitors): مهارکننده‌ها ACE (Angiotensin Converting Enzyme) مانع تولید آنزیمی (آنژیوتانسین II) می‌شوند که باعث انقباض رگهای خونی می‌گردد. این داروها اغلب برای درمان فشار خون بالا در افرادی که دیابت یا نارسایی قلبی دارند تجویز می‌شود. شایع ترین عارضه جانبی آن سرفه خشک و تحریک شونده است.
- مسدود کننده‌های گیرنده آنژیوتانسین (Angiotensin- receptor blockers): این داروها معمولاً برای افرادی تجویز می‌گردد که از مهارکننده‌های ACE نتوانند استفاده کنند. عوارض جانبی شایع عبارتند از، سرگیجه، خستگی و درد شکم.
- مسدودکننده‌های کانال کلسیم (calcium Channel blockers): این داروها از انقباض رگ‌ها و تداخل جریان خون جلوگیری می‌کنند. از آنجایی که برخی از این داروها می‌توانند ضربان قلب را کاهش دهند، برای درمان برخی از بی‌نظمی‌های ضربان قلب نیز استفاده می‌شوند. عوارض جانبی احتمالی شامل: سرگیجه، حالت تهوع، سردرد، برافروختگی پوست، تورم مچ پا و خستگی است.
- داروهای نیترات (Nitrate drugs): این قبیل داروها مانند نیتروگلیسرین رگهای خونی را گشاد کرده و گسترش می‌دهند لذا جریان خون را بهبود می‌بخشند. داروهای نیترات کوتاه اثر و بلند اثر هردو در دسترس هستند. یک قرص کوچک نیتروگلیسرین که زیر زبان قرار می‌گیرد معمولاً در زمان ۱ تا ۳ دقیقه، قسمتی از آنژین صدری (درد قفسه سینه) را التیام می‌بخشد. اثرات این داروهای کوتاه اثر نیترات معمولاً حدود ۳۰ دقیقه طول می‌کشد لذا به افرادی که آنژین مزمن پایدار دارند (طولانی مدت) توصیه می‌شود که همیشه نیتروگلسیرین را به همراه داشته باشند. برخی افراد آموخته اند که قبل از اینکه به حداکثر فشار در قفسه سینه خود برسند، نیتروگلسیرین را مصرف کنند تا میزان آنژین خود را کاهش دهند. داروهای نیترات بلند اثر، باید ۱ تا ۴ نوبت در روز استفاده شوند، این داروها به صورت برچسب‌های پوستی و خمیر مانند در دسترس هستند که باعث می‌شود داو طی ساعات زیادی از طریق پوست جذب شود. به مرور زمان میزان اثر بخشی نیترات‌های بلند اثر، کاهش می‌یابد، پزشکان معمولاً توصیه می‌کنند که افراد بازه زمانی ۸ تا ۱۲ ساعته را بدون استفاده از دارو، طی کنند تا میزان اثر بخشی آنها حفظ گردد. عوارض جانبی معمولاً شامل: سردرد، برافروختگی پوست و سرگیجه است.
- داروهای دیجیتالی :(Digitalis) این داروها با افزایش تأمین میزان کلسیم عضله قلب، شدت انقباضات قلب را تقویت می‌کنند و برای درمان بی‌نظمی ضربان قلب و همچنین نارسایی قلبی استفاده می‌شوند. عوارض جانبی ممکن عبارتند از: تهوع، کاهش اشتها، خستگی و اختلال در بینایی.
- داروهای ضد انعقاد، مواد ضد پلاکت و ترومبولیتیک‌ها (Anticoagulants/ antiplatelet agents/ Thrombolytics) : این داروها، داروهایی ضد لخته هستند که از تشکیل لخته‌های خونی جلوگیری می‌کنند، آسپیرین و دیگر داروهای ضد لخته به پلاکت‌ها متصل می‌شوند (پلاکت‌ها: عوامل سلولی هستند که باعث ایجاد لخته می‌شوند) و از جمع شدن آنها در دیواره رگهای خونی جلوگیری می‌کنند لذا به طور قابل توجهی خطر انسداد سرخرگ‌ها را برای ایجاد حمله قلبی دوم کاهش می‌دهند. ترومبولیتیک‌هایی مانند استرپتوکیناز یا TPA (فعال کننده پلاسمینوژن بافتی)، در طی حمله قلبی، اغلب به سیاهرگ تزریق شده تا لخته موجود را که مانع جریان خون در سرخرگ کرونر شده، حل کنند. این داروها ممکن است در برخی افراد باعث خونریزی شوند.
طبقه بندی دیگر برخی داروها که جهت درمان فشار خون بالا استفاده می‌شوند عبارتند از :
- مسدودکننده‌های آلفا :(blocker Alpha) این داروها با جلوگیری از انقباض رگهای خونی به کاهش فشار خون کمک می‌کنند. همچنین این داروها با مداخله در کار هورمون‌هایی در بدن که معمولاً باعث افزایش فشارخون می‌شوند، فشارخون را کاهش می‌دهند. مسدودکننده‌های آلفا، غالباً به همراه دیگر داروهای کاهنده فشار خون تجویز می‌شوند، عوارض جانبی می‌تواند شامل: سرگیجه، سردرد و بازداشته‌شدن خفیف ادرار باشد.
- گشاد کننده‌های عروق :(Vasodilators) این داروها با تأثیر بر ماهیچه‌های صاف دیواره رگ‌ها باعث گشاد شدن رگ‌ها می‌شوند. این گونه داروها فقط در شرایط اورژانسی تجویز می‌شوند یعنی جایی که فشار خون با استفاده از دیگر داروها قابل کنترل نباشد. عوارض جانبی شایع می‌تواند: سردرد، افزایش احتباس ادرار و ضربان قلب بسیار شدید و سریع غیر نرمال (بیش از ۱۰۰ ضربان در دقیقه) باشد.
- داروهای عمل کننده بر سیستم اعصاب مرکزی :(centrally acting drugs) این داروها با تأثیر مستقیم بر مغز و سیستم اعصاب جهت کاهش ضربان قلب و جلوگیری از انقباض رگ‌ها، فشار خون را کاهش می‌دهند. این داروها معمولاً در ترکیب با داروهای ادرار آور استفاده می‌شوند. عوارض جانبی شامل: خشک شدن دهان، سرگیجه، خواب آلودگی و خستگی است.
- آنتاگونیست های آدرنرژیک محیطی:(Peripheral adrenergic antagonists) این داروها با مهار اثرات هورمون استرس اپی‌نفرین باعث گشاد شدن عروق و کاهش فشار خون می‌شوند. این داروها ممکن است با داروهای ادرار آور استفاده شود. در دوزهای بالا ممکن است باعث خواب آلودگی شود.
- داروهای کاهنده کلسترول : اگر سطح کلسترول خون شما بالا است و یا به بیماری قلبی دچار هستید، پزشک ممکن است داروهای کاهش‌دهنده کلسترول را برای کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی یا حمله قلبی تجویز کند. ممکن است لازم باشد این داروها را تا آخر عمر مصرف کنید.
داروهای کاهنده کلسترول خون شامل:
- داروهای استاتین :(Statin drugs HMG COA reductase inhibitors)این داروها باعث مسدود کردن فعالیت آنزیمی به نام HMG COA در کبد شده تا کبد کلسترول کمتری تولید کند.عوارض جانبی ممکن شامل: دردهای ماهیچه‌ای گاه به گاه و حالت تهوع می‌باشد. در موارد بسیار نادر آسیب کبدی ممکن است رخ دهد. داروهای استاتیتی به نام‌هایAtorvastatin/Fluvastatin/Pravastatin/Simvastatin در دسترس می‌باشد.
- رزین‌های متصل به اسید صفرا :(Bile acid binding resins) از جذب کلسترول به خون جلوگیری کرده و کبد را تحریک می‌کنند تا کلسترول را از جریان خون خارج کنند. عوارض جانبی احتمالی شامل نفخ، اسهال و گرفتگی شکم است. نمونه‌هایی از این داروها: Colestipol Colesevelam ,Cholestyramine می‌باشد.
- فیبرات‌ها: (Fibrates) که به آنها اسید فیبریک و مشتقات هم گفته می‌شود. سطح تری‌گلسرید خون را کاهش می‌دهند. همچنین می‌توانند باعث کاهش کلسترول بد (LDL) و افزایش ملایم کلسترول خوب (HDL) شوند. در افرادی که از فیبرات‌ها استفاده می‌کنند، خطر ابتلا به بیماری‌های صفراوی و کیسه صفرا کمی افزایش پیدا می‌کند. از این داروها می‌توان به، Gemfibrozil ,Fenofibrate Clofibrate اشاره کرد.
- نیاسین: (Niacin) این ویتامین به کاهش تولید کلسترول بد (LDL) در کبد کمک می‌کند. همچنین می‌تواند به تولید HDL نیز منجر شود. عوارض جانبی شامل: نفخ، اسهال و گرفتگی شکمی است. برخی از مکمل‌های بدون نسخه نیاسین در داروخانه در دسترس هستند.
جراحی برای بیماری های قلبی
تعدادی از روشهای جراحی را می‌توان برای درمان بیماری‌های قلبی انجام داد، در درجه اول با تغییر مسیر رگهای خونی در اطراف انسداد یا بازگشایی سرخرگ مسدود شده. این روش‌ها شامل جراحی بای پس عروق کرونر، آنژیوپلاستی بالون و قرار دادن فنر می‌باشد.
جراحی بای پس عروق کرونر Coronary artery bypass surgery
جراحی بای‌پس عروق کرونر برای افرادی که مبتلا به آنژین هستند و عضله قلب آنها در اثر حمله قلبی آسیب ندیده است بسیار موثر است. جراحی بای پس روشی است که بیشتر برای درمان بیماری‌های قلبی ناشی از انسداد سرخرگ‌ها استفاده می‌شود. این روش می تواند شرایط را بهبود بخشد، علائم را کاهش دهد و میزان داروهای مورد نیاز فرد را کاهش دهد. جراحی بای پس به احتمال زیاد به نفع افرادی است که دارای آنژین شدید هستند که با دارو قابل کنترل نیست، دارای عملکرد طبیعی قلب هستند و سکته قلبی نداشته‌اند. حدود ۸۵ درصد از افرادی که تحت عمل جراحی بای پس قرار گرفته‌اند، کامل یا بخش قابل توجهی از علائمشان از بین می‌رود.
جراحی بای پس شامل پیوند سیاهرگ ها یا سرخرگ‌ها از قسمت دیگری از بدن بر روی سرخرگ کرونری برای تغییر مسیر جریان خون در اطراف انسداد است. جراح معمولاً از رگهای پای فرد استفاده می‌کند. اکثر جراحان نیز حداقل از یک سرخرگ استفاده می‌کنند که معمولاً از دیواره قفسه سینه فرد گرفته می‌شود. انسداد سرخرگ‌ها به ندرت در سرخرگ‌های تحت درمان ایجاد می‌شود و اکثر سرخرگ‌های تحت درمان حداقل ۱۰ سال پس از عمل باز می‌مانند. با این حال، در صورت انسداد رگهای پیوندی، ممکن است نیاز به تکرار روش باشد.
برای جراحی بای پس به شما بیهوشی عمومی داده می‌شود، قلب شما متوقف می‌شود و شما بر روی یک دستگاه قلب و ریه قرار می‌گیرید که گردش خون و تنفس شما را کنترل می‌کند. دستگاه، اکسیژن‌رسانی به خون شما را انجام می‌دهد و آن را در سراسر بدن پمپاژ می‌کند. در صورت لزوم، می‌توان بیش از یک دور بای‌پس را در طی یک عمل انجام داد.
یک یا دو روز پس از جراحی، احتمالاً یک برنامه توانبخشی قلبی را شروع خواهید کرد تا به شما در بازسازی قلب، ریه ها و ماهیچه‌ها و کنترل سطح کلسترول کمک کند. برنامه توانبخشی معمولاً شامل رژیم غذایی کم‌چرب، ورزش منظم و مشاوره شیوه زندگی است که به شما کمک می‌کند قلب خود را سالم نگه داشته و از انسداد عروق در آینده جلوگیری کنید.
آنژیوپلاستی کرونر و سایر روش‌ها برای باز شدن عروق
پزشکان برای باز کردن عروق باریک یا مسدود شده چندین روش را انجام می‌دهند. این روش‌ها اغلب به جای جراحی بای پس استفاده می‌شود که خطرناک‌تر است و زمان بهبودی بیشتری دارد. اگر شما مبتلا به آنژین صدری هستید که با دارو قابل کنترل نیست یا اگر فقط یک یا دو رگ شما مسدود شده‌اند، پزشک ممکن است این نوع جراحی را توصیه کند. از آنژیوپلاستی کرونر می‌توان برای کنترل موفقیت‌آمیز بیماری‌های قلبی در طولانی مدت استفاده کرد. قبل از هر یک از این روش‌ها، به شما دارویی برای آرامش و بی‌حسی موضعی داده می‌شود تا ناحیه‌ای که ابزار پزشکی در آن قرار می‌گیرد بی حس شود.
- آنژیوپلاستی با بالون: در آنژیوپلاستی با بالون، جراح یک سوزن توخالی را وارد سرخرگ ران در ناحیه کشاله ران می‌کند و یک سیم راهنمای بلند را از طریق سوزن تا قلب، از میان آئورت، داخل سرخرگ انسدادی می‌گذارد. سپس یک سوند (یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر) با یک بادکنک کوچک در نوک آن روی سیم راهنما و داخل سرخرگ مسدود شده قرار می‌گیرد. وقتی سوند به انسداد می‌رسد، بادکنک چندین بار باد می‌شود و هر بار چند ثانیه باد می‌شود. بادکنک باد کرده، پلاک را به دیواره سرخرگ فشار می‌دهد، سرخرگ را دوباره باز کرده و جریان خون را باز می‌گرداند. سپس سوند و سیم راهنما خارج می‌شوند.
- قرار دادن استنت: قرار دادن استنت، در اصل آنژیوپلاستی کرونر به اضافه یک مرحله دیگر است. بعد از اینکه جراح سرخرگ انسدادی را با بالون باز می‌کند، یک توری فلزی یا پلاستیکی کوچک (استنت) را داخل سرخرگ قرار می‌دهد تا باز شود. این روش ممکن است خطر انسداد مجدد (تنگی مجدد) را به نصف کاهش دهد.
- پرتو درمانی: پرتودرمانی (که براکی تراپی عروقی نیز نامیده می‌شود) ممکن است علاوه بر قرار دادن استنت در مواقعی که سرخرگ در عرض ۶ ماه پس از آنژیوپلاستی دوباره مسدود می‌شود، استفاده شود. در این حالت، پس از استقرار استنت، جراح یک سری گلوله های رادیواکتیو کوچک را از طریق سوند وارد سرخرگ می‌کند. این گلوله‌ها اشعه را با دوز پایینی ساطع می‌کنند که به جلوگیری از تشکیل بافت اسکار و انسداد مجدد سرخرگ کمک می‌کند. پس از ۵ دقیقه یا کمتر، گلوله ها از طریق سوند خارج می‌شوند.
- آترکتومی Atherectomy: در آترکتومی، یک سوند با یک ابزار جراحی کوچک به داخل سرخرگ ران در ناحیه کشاله ران وارد شده و به سمت سرخرگ مسدود شده هدایت می‌شود. ابزار جراحی پلاک را در لایه های بسیار نازک تراش می‌دهد. سپس تراشه ها از طریق سوند برداشته می‌شوند.
- آنژیوپلاستی با لیزر: در آنژیوپلاستی با لیزر، پزشک از اشعه بسیار متمرکز نور (لیزر) برای بخار شدن انسداد استفاده می‌کند.
پس از هر یک از این مراحل، شما باید ناحیه‌ای را که سوند در سرخرگ شما وارد شده است با دقت کنترل کنید. در صورت مشاهده هرگونه تورم یا خونریزی، یا احساس بی حسی، سوزن سوزن شدن یا احساس خنکی در انگشتان پا یا ساق پا، در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید. ممکن است دچار لخته شدن خون یا مشکل خونریزی باشید که نیاز به درمان فوری دارد.
میزان موفقیت در روشهای آنژیوپلاستی تقریباً برابر با جراحی بای پس است. مانند جراحی بای پس، در صورت انسداد مجدد رگهای خونی، ممکن است مجبور به انجام آنژیوپلاستی شوید.
نوشتار مرتبط
