سرطان کلیه
سرطان ناشی از سلول‌های بدخیم سرطانی است که بدون کنترل رشد و تکثیر می‌شوند. هنگامی که سرطان در بافت کلیه شروع میشود، سرطان کلیه نامیده میشود.
کلیه ها دو اندام بزرگ به شکل لوبیا هستند. یکی در سمت چپ ستون فقرات قرار دارد و دیگری در سمت راست است. آن‌ها نقش‌های مهم زیادی دارند، از جمله فیلتر کردن خون برای ایجاد ادرار، حفظ تعادل آب و املاح حیاتی مورد نیاز بدن و کمک به کنترل فشار خون.
طبق گزارش ACS (انجمن سرطان آمریکا) ، کارسینوم سلول کلیوی که به عنوان سرطان بدخیم سلول کلیوی نیز شناخته می شود، تا‌کنون شایع‌ترین نوع سرطان کلیه است. از هر 10 سرطان کلیه 9 مورد سرطان سلول‌های کلیوی است. انواع دیگر سرطان کلیه شامل سرطان سلول انتقالی لگن و تومور ویلمز(Wilms tumor) است.
عوامل خطر
- سیگار کشیدن خطر ابتلا به سرطان سلول کلیوی (RCC) را افزایش می‌دهد. به نظر می رسد افزایش خطر مربوط به میزان سیگار کشیدن شما باشد. اگر سیگار را ترک کنید، خطر کاهش می‌یابد، اما رسیدن به سطح خطر افرادی که هرگز سیگار نکشیده‌اند سالها طول می‌کشد.
- چاقی: افرادی که اضافه وزن زیادی دارند بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سلول کلیوی هستند. چاقی ممکن است باعث تغییراتی در هورمون های خاصی شود که می تواند منجر به سرطان سلول کلیوی شود.
- مواجهه با محیط کار: بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند که قرار گرفتن در محل کار در معرض برخی مواد، خطر ابتلا به سرطان سلول کلیوی را افزایش می‌دهد. برخی از این مواد کادمیوم (نوعی فلز)، برخی علف‌کش‌ها و حلال‌های آلی، به ویژه تری‌کلرواتیلن هستند.
- سابقه خانوادگی: افرادی که سابقه خانوادگی سرطان سلول کلیه (بدون یکی از شرایط ارثی شناخته شده که در زیر ذکر شده) دارند، شانس بیشتری برای ابتلا به این سرطان دارند. این خطر برای افرادی که برادر یا خواهر مبتلا به سرطان دارند بیشتر است. مشخص نیست که این به دلیل ژن های مشترک است یا چیزی که هر دو نفر در محیط در معرض آن بوده‌اند و یا هر دو.
- فشار خون بالا: خطر ابتلا به سرطان کلیه در افراد مبتلا به فشار خون بالا بیشتر است. برخی از مطالعات نشان داده‌اند که داروهای خاصی که برای درمان فشار خون بالا استفاده می‌شوند ممکن است خطر ابتلا به سرطان کلیه را افزایش دهند، اما تشخیص اینکه این بیماری یا دارو (یا هر دو) علت افزایش خطر است، دشوار است.
- بیماری کلیوی پیشرفته: افراد مبتلا به بیماری پیشرفته کلیه، به ویژه کسانی که نیاز به دیالیز دارند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سلول کلیوی هستند. اگر کلیه‌ها به درستی کار نکنند، دیالیز درمانی است که برای حذف سموم از بدن استفاده میشود.
- سرطان سلول کلیوی در مردان دو برابر زنان شایع است: مردان بیشتر سیگاری هستند و بیشتر در معرض مواد شیمیایی سرطان‌زا در محل کار قرار می‌گیرند، که ممکن است عامل ایجاد این تفاوت باشد.
- آمریکایی‌های آفریقایی تبار و سرخپوستان آمریکایی/بومیان آلاسکا نرخ ابتلاء‌شان به سرطان سلول کلیوی کمی بالاتر از سفیدپوستان است. دلیل این امر واضح نیست.
- تصلب تکمه‌ای Tuberous sclerosis: افراد مبتلا به این سندرم تومورهای معمولاً خوش‌خیم (غیرسرطانی) در نقاط مختلف بدن از جمله پوست، مغز، ریه ها، چشم ها، کلیه ها و قلب ایجاد دارند. اگرچه تومورهای کلیه اغلب خوش‌خیم هستند، اما گاهی اوقات می توانند سرطان سلول کلیوی باشند.
درمان‌ها
شایع‌ترین درمان سرطان کلیه عمل جراحی نفرکتومی یا برداشتن کلیه است. (کلیه باقی‌مانده به طور کلی می‌تواند کار هر دو کلیه را انجام دهد.) انواع نفرکتومی شامل موارد زیر است:
- نفرکتومی جزئی: قسمتی از کلیه که حاوی تومور است برداشته میشود
- نفرکتومی رادیکال: همه کلیه برداشته میشود
نفرکتومی ممکن است ماهیت سنتی (باز) یا با حداقل تهاجم را داشته باشد. نفرکتومی لاپاراسکوپی یک روش کم تهاجمی است که کلیه یا قسمتی از کلیه را با استفاده از ابزار خارج می‌کند. این ابزارها از طریق برش‌های کوچک در شکم وارد می‌شوند.
نوع دیگری از جراحی ابلیشن (ablation) نامیده میشود که از امواج رادیویی یا انجماد با کرایوپروب‌ها (cryoprobes)برای از بین بردن تومورها استفاده می‌کند. این یک جراحی سرپایی است که معمولاً با بی‌حسی موضعی و آرام‌بخش انجام میشود و مزایای مشابه نفرکتومی جزئی را ارائه می‌دهد.
گزینه‌های درمانی غیر جراحی سرطان کلیه عبارتند از:
- پرتودرمانی از اشعه‌های قوی استفاده می‌کند تا تومورها را در حین نجات بافت سالم از بین ببرد یا کوچک کند. همچنین ممکن است هنگامی که سرطان کلیه به استخوان گسترش یافته، برای تسکین درد استفاده شود.
- درمان هدفمند از داروهایی استفاده می‌کند که به قسمت های خاصی از سلول‌های سرطانی حمله می‌کنند. این داروها متفاوت از داروهای شیمی درمانی استاندارد عمل می‌کنند و اغلب عوارض جانبی کمتری دارند.
- درمان های بیولوژیکی از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده می‌کند.
- رگ‌بندی (Arterial embolization) شامل تزریق اسفنج ژلاتینی مخصوص از طریق کاتتر برای انسداد رگ خونی اصلی در کلیه است. این روش با مسدود کردن عبور خون حامل اکسیژن و سایر مواد مورد نیاز برای رشد، تومور را کوچک می‌کند.
- نظارت فعال به معنی تشخیص اینکه برخی از بیماران مبتلا به سرطان کلیه ممکن است بلافاصله به درمان نیازی نداشته باشند و ممکن است تحت نظارت دقیق – گاهی اوقات تا سالها – تا زمان نیاز به درمان قرار گیرند.
https://www.cancer.org/
Photo from: khairodiet.com and kayawell.com
نوشتار مرتبط
